Wie witloof zegt, denkt onmiddellijk aan de beroemde ovenschotel. Wat weinigen weten, is dat witloof zelf ooit een echte Vlaamse innovatie was die ontstond in de winter van 1834-1835. De Brabantse hovenier Frans Brezier kwam op het idee om wortels van chicorei te bedekken met een laagje losse aarde, en zag dat er vervolgens een krop van wit loof groeide – het witloof was geboren en bleek nog lekker ook.
De trots van Vlaams-Brabant
Vroeger werd het vaak in den hof bij mensen thuis gekweekt, maar vandaag wordt witloof vooral geteeld door tuinbouwbedrijven in de regio Brussel-Mechelen-Leuven. Deze wintergroente uit volle grond draagt een BGA-label, wat staat voor ‘Beschermde Geografische Aanduiding’. De teelt vraagt om een specifieke grondsoort, veel tijd en vakmanschap. Witloof wordt ondertussen ook in andere landen verbouwd, maar òns witloof staat wereldwijd bekend als het witte goud. Het wordt zelfs geëxporteerd naar Japan en daar per stronkje verkocht als een echte delicatesse.
Koen Craenen, regiocoördinator voor de Groene Gordel: “Witloof is een mooi voorbeeld van Vlaams culinair vakmanschap. Onze landbouwers steken er enorm veel tijd, energie en liefde in. Het resultaat is een topproduct waar culinaire pareltjes mee gecreëerd worden, zowel op traditionele wijze als op heel innovatieve manieren.”
Bitterzoet, knapperig en sappig – de smaak van witloof is met niets anders te vergelijken. Voor ons dagelijkse kost, buiten onze landsgrenzen zeldzaam en zelfs exotisch. Groentenchef Seppe Nobels: “Als ik in Azië ben, neem ik altijd witloof van hier mee. Zo kunnen ze er zelf ontdekken welke troeven ons witloof heeft.”
Witloof wordt ondertussen ook in andere landen verbouwd, maar òns witloof staat wereldwijd bekend als het witte goud. Het wordt zelfs geëxporteerd naar Japan en daar per stronkje verkocht als een echte delicatesse.
Het ultieme winterse comfort food
Neem hamrolletjes met witloof en kaassaus – een echte klassieker. Dit is het ultieme winterse comfort food en altijd een belevenis voor het hele gezin. Terwijl de hamrolletjes garen in de oven en er zich een korstje vormt op de kaas, vult de heerlijke geur de keuken. En dan … het moment waarop de schaal op tafel komt en iedereen geniet van dit beroemde gerecht. Een smeuïge schep aardappelpuree maakt het helemaal af.
Hamrolletjes met witloof en kaassaus is een mooi voorbeeld van hoe traditie, vakmanschap en innovatie ons culinair erfgoed naar een hoger niveau tillen. Maria: “Mijn ouders hadden een kleine bakkerij en dus een oven, in een tijd waar nog niet iedereen zich dit thuis kon veroorloven. We hadden ook ons eigen witloof in de tuin, dus aten wij vaak hamrolletjes uit de oven. Het voordeel was dat je dit langzaam kon laten garen in de oven, terwijl je ondertussen andere dingen deed. Vandaag verwacht de jeugd dat alles rap klaar is, mede door de komst van de microgolf natuurlijk.”
Ons witloof is een prachtig voorbeeld van een innovatie traditie werd, om daarna opnieuw landbouwers en ondernemers te inspireren tot meer.
Witloof: een wereld op zich
Culinair kan je met witloof alle kanten uit. Naast de bekende hamrolletjes kan je het witloof omwikkelen met spek. Witloof doet het ook goed in een quiche met feta, op bruschetta’s of als aperitiefhapje met krabsla of gerookte zalm. Vele foodies laten hun creativiteit de vrije loop. Gunter Van de Plas: “Voor mij is witloof iets speciaals en ook mijn vrouw is er dol op. Ik moet het dus regelmatig klaarmaken thuis. Ik gebruik witloof graag rauw. Als je het bijvoorbeeld opvult met een mooie mousse van blauwe kaas, dan is dat superlekker. We hebben in België heel veel mooie kazen, zoals de Achelse blauwe, die heel mooi met knapperig witloof combineren.”
De combinatie met een hoppig streekbier ligt voor de hand, maar je kan er zeker ook een Vlaamse wijn bij drinken. Kris Van de Sompel van Wijndomein Oud Conynsbergh: “Er zijn vele Vlaamse wijnen die perfect samengaan met witloof. Je hebt sowieso al hetzelfde klimaat, dezelfde terroir en verschillende nuances waarmee je aan de slag kan. Veel hangt natuurlijk af van het gerecht. Als je het witloof met kazen serveert, schenk je best een wijn met weinig tannines.”
